Met nog drie dagen tot de start de gemeenteraadsverkiezingen vliegen de campagnestunts, promofilmpjes en politieke leuzen je om de oren. Maar, hoe werkt het stemmen eigenlijk precies en als je zelf niet naar het stembureau kunt komen, hoe breng je dan tóch je stem uit? In dit artikel lees je meer over: zelf stemmen of machtigen?
Woensdag 16 maart 2022 is de dag dat de gemeenteraadsverkiezingen officieel plaatsvinden, maar vanwege het coronavirus is besloten om op maandag 14 en dinsdag 15 maart 2022 ook enkele stembureaus te openen om eventuele drukte te spreiden. De stembureaus openen de deuren om 07.30 uur en zijn tot 21.00 uur geopend. Iedereen die om 21.00 uur in het stembureau is óf op dat moment in de rij staat te wachten, mag nog zijn of haar stem uitbrengen. Daarna sluit het stembureau en worden de uitgebrachte stemmen geteld, óók de ongeldige en de blanco stemmen.
Want: iedereen die 18 jaar of ouder is, die niet uitgesloten is van het kiesrecht en een inwoner is van de gemeente Drimmelen, mag hier gaan stemmen tijdens de gemeenteraadsverkiezingen. Je bent inwoner van de gemeente wanneer je geregistreerd bent op de dag van de kandidaatstelling, dat is op 31 januari 2022. Er is een extra voorwaarde voor buitenlandse inwoners (van buiten de EU). Zij moeten minimaal 5 jaar vóór de verkiezing rechtmatig in Nederland hebben gewoond. Ook geldt het kiesrecht niet voor medewerkers van buitenlandse ambassades of consulaten. Dit geldt ook voor hun gezinnen, met uitzondering van medewerkers of gezinsleden die de Nederlandse nationaliteit hebben. Maar dat je stemrecht hebt, betekent niet dat je verplicht moet stemmen. In Nederland is stemmen een recht, jij mag mede bepalen wat er in politiek Drimmelen gebeurt. Voorwaarde is dus wel dat je tijdens de verkiezingen je stem uitbrengt op een partij en kandidaat naar keuze. Blanco stemmen zijn stembiljetten waar géén bolletje is ingekleurd, aangevinkt of aangekruist. Iemand laat dan zien dat hij of zij wél gebruik maakt van zijn of haar stemrecht, maar géén voorkeursstem voor een partij en/of persoon heeft. Blanco stemmen hebben geen invloed op de zetelverdeling. Ongeldige stemmen zijn stembiljetten waar op geschreven of getekend is om aan te geven op wie de stemgerechtigde zijn of haar stem wil uitbrengen, waar meer dan één vakje is ingekleurd, aangevinkt of aangekruist, of waarop op welke manier dan ook de stemgerechtigde geïdentificeerd kan worden. Heeft een stemgerechtigde per ongeluk een verkeerde naam aangekruist op zijn of haar stembiljet, kan hij of zij deze éénmalig teruggeven aan de voorzitter van een stembureau en om een nieuw stembiljet vragen. Maakt hij of zij dan wéér de verkeerde keuze, kan hij zijn stem ongeldig laten verklaren. Om überhaupt te kunnen stemmen moet je jouw persoonlijke stempas die je ontvangen hebt in februari 2022 en een geldig identiteitsbewijs meenemen naar het stembureau. Voor de gemeenteraadsverkiezingen is het toegestaan om te stemmen met een identiteitsbewijs dat maximaal 5 jaar verlopen is op de dag van de verkiezingen, dus deze is verlopen op 17 maart 2017 of later.
Maar stel dat je helemaal geen tijd hebt om zelf naar het stembureau te gaan, of je bent precies op 14, 15 of 16 maart op vakantie of op een andere manier verhinderd? Dan kun je iemand die je vertrouwt machtigen om jouw stem uit te brengen. Dat kan op twee manieren: door een onderhandse volmacht of door een schriftelijke volmacht. We leggen de verschillen even uit:
Onderhandse volmacht
Op de achterkant van jouw persoonlijke stempas kun je de gegevens van jouw gemachtigde invullen en je eigen handtekening zetten. Zorg er ook voor dat de gemachtigde ook zijn of haar handtekening zet. Tevens geef je een kopie van je identiteitsbewijs mee met de gemachtigde. De gemachtigde MOET jouw stem uitbrengen tegelijkertijd met zijn of haar eigen stem. Het is niet toegestaan om wel jouw stem uit te brengen en zelf niet te stemmen. Zorg er dus voor dat je iemand als jouw gemachtigde kiest, die zelf ook gaat stemmen.
Schriftelijke volmacht
Een schriftelijke volmacht kun je aanvragen bij de gemeente en is handig als je niet in staat bent om een onderhandse volmacht te verlenen. Het aanvragen van een schriftelijke volmacht kan mondeling op het gemeentehuis tot uiterlijk vrijdag 11 maart, 17.00 uur. Dit kan persoonlijk bij de balie van het cluster Publiekszaken in het gemeentehuis, Park 1 in Made.