4 november 1944 bevrijding Helkant

Vanuit de richting Wagenberg en Terheijden werd er op vrijdagmiddag 3 november aan één stuk door, geschoten door Poolse bevrijders op de Duitsers die Helkant bezet hielden. De buurtbewoners waagden zich niet buiten in dit spervuur van kogels en granaten. Toch vielen er meerdere gewonden en helaas ook dodelijke slachtoffers in het buurschap omdat hooi waarachter sommigen zich verschuilden, geen weerstand aan kogels of granaatscherven bood.

Ook 's nachts gingen de beschietingen door maar in de vroege morgen van 4 november bleken er geen Duitse bezetters meer aanwezig te zijn. Ze hadden zich in de loop van de nacht teruggetrokken naar Hooge Zwaluwe.

De eerste uren van die zaterdag was Helkant een soort niemandsland totdat via de Wagenbergsestraat – de enige toegangsweg vanuit het zuiden – de Polen arriveerden. Toch vielen er op deze zaterdag opnieuw meerdere gewonden en doden door rondvliegende granaatscherven. Pas op zaterdagavond is het dorp geheel in handen van de geallieerden.

De Polen hielden stop bij café Goverde aan de Kerkdijk om de nacht door te brengen om vervolgens de andere dag door te stoten naar Hooge Zwaluwe. Daar werd geen weerstand verwacht omdat de Duitsers ook Hooge Zwaluwe inmiddels verlaten hadden en zich teruggetrokken hadden tot in Lage Zwaluwe.

Wat niemand had verwacht gebeurde in diezelfde nacht tóch. De Duitsers bleken 's nachts te zijn teruggekeerd naar Hooge Zwaluwe. Daarover leest u meer in ons artikel over dat dorp. Voor Helkant betekende dit nóg meer ellende van beschietingen want nadat de Poolse commandant vernam dat de Duitsers terug waren in Hooge Zwaluwe, bestelde hij in allerijl luchtsteun. Achter Wagenberg hadden de Poolse strijdkrachten namelijk een noodvliegveldje aangelegd vanwaar acht vliegtuigen opstegen om op zondag 5 november de vijand te bestoken in Hooge Zwaluwe.

Gierende vliegtuigen over Helkant dus dat weliswaar bevrijd was, maar de schuilkelders verlaten was er voorlopig nog niet bij.

(Bron o.a. schrijver/journalist Paul de Schipper)

(Foto's o.a. Keystone Press/collectie Gen. Maczekmuseum/archief Nigel Duncas/Jan vd Sluys)

Beelden bij dit artikel